---
XXX döneminde 1889 1891 yıllarında Grati Efendi tarafından ilk sağırlar okulu
kurulmuş
===
II.Abdülhamit döneminde [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Hece - seslem farkı
===
![[Pasted image 20241120010737.png]] [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Sesbirim sayısı, dilden dile değişmesine karşın çoğu konuşma dilinde XXX arasında sesbirim özelliği taşıyan ses bulunmaktadır
===
20 ile 40 arasında [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
İşaret Dillerinin Sesbilimsel Parametreleri?
===
- El şekli
- Haraket
- Konum
- Yönelim
- El dışı haraketler (Non-manuals) (farklı şekillerde dahil oluyor iletişime)
![[Pasted image 20241120011007.png]] 
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Konuşma dilleri, XXX iletişim kanalını kullanırken işaret dilleri, görsel-uzamsal iletişim kanalı ile üretilmektedir.
===
Konuşma dilleri, işitsel-sessel iletişim kanalını kullanırken işaret dilleri, görsel-uzamsal iletişim kanalı ile üretilmektedir. [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Konuşma dilleri, işitsel-sessel iletişim kanalını kullanırken işaret dilleri, XXX iletişim kanalı ile üretilmektedir.
===
Konuşma dilleri, işitsel-sessel iletişim kanalını kullanırken işaret dilleri, görsel-uzamsal iletişim kanalı ile üretilmektedir.
Bu iletişim kanalına bağlı olarak sözcükler, konuşma dillerinde ünlü, ünsüz gibi sessel ve vurgu gibi sesbirimsel yapıların; işaret dilinde ise el şeklinin, konumun, tek veya iki el hareketinin, avuç içi ve parmakların yöneliminin ve el dışı ifadelerin birleşiminden oluşmaktadır (Bkz. Sutton-Spence & Woll, 1999).
![[Pasted image 20241120011007.png]] 
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
XXX Türk işaret dilinde el şekli vardır
===
34 tane (ist plaka) [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Türk İşaret Dilinde modalitenin etkileri?
===
Eş zamanlı (art zamanlı işitsel-sessel konuşma dilimizin aksine)
Çok kanallı (el, yüz, göz)
İşaret alanı/uzamı (Görsel-uzamsal)
Gösterimsellik (iconicity)
[[Defter Hafta3]]
---
İşaret dillerinde haraket parametresi kaça ayrılır?
===
2 Küçükçül ve Büyükçül [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Büyükçül haraket kendi içinde kaça ayrılır?
===
Büyükçül hareket kendi içinde daire (İng. circle), düz (İng. straight) ve yay (İng. arc) olmak üzere üçe ayrılmaktadır. [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Konuşma dillerinde el dışı işaretler, mutluluk, hüzün, kızgınlık gibi duygudurumları iletilmesinde kullanılmasına karşın işaret dillerinde  gibi dilbilgisi yapılarında da rolü bulunmaktadır. 
===
soru tümceleri (TİD: Makaroğlu, 2013), olumsuz tümceler (TİD: Gökgöz, 2009) gibi dilbilgisi yapılarında rölü bulunmaktadır. [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
TİD'de ağız haraketleri nasıl kategorize edilir?
===
![[Pasted image 20241120013037.png]] [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
![[Pasted image 20241120013056.png]] Burada görülen yüz haraketiyle ilgili Bahtiyar hocanın eklediği önemli detay?
===
Buradaki dil haraketi toplumsal ölçütlerde çok kabul edilebilir olmadığı için ağzını mesela kapayarak aynı göndergeyi elde etme ihtiyacına giriyorlar  [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]

Anki Occlusion

---
Geleneksel bakış açısına göre hece olarak da adlandırılan seslem, XXX 'dir.
===
içinde en az bir ünlü bulunan sesbirimlerin bir araya gelerek oluşturduğu ve bir solukta üretilen ses kümesidir [[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Yazı temelli hece ile seslemin farkını koyan bir örnek
===
fren
fi[I]-ren
tren
ti[I]-ren
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]

Yetinmeci Sözcük Varsayımı

---
İşaret dillerindeki seslem yapısının gerekliliklerini ortaya koyan [[Yetinmeci Sözcük Varsayımı]] ’na (İng Minimal Word Argument) göre doğru biçimleniş için XXX olması gerekir
===
bir sözcük işaret en azından bir seslem e sahip olmalıdır
![[Pasted image 20241120013811.png]]
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Konuşma dillerinde bir ünlü doğru biçimlenişi sağlarken işaret dillerinde ise XXX bu görevde bulunmaktadır (Brentari 1990;Jantunen 2007)
===
Haraket
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
Konuşma dillerinde seslem ağırlığı?
===
![[Pasted image 20241120014006.png]]
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
İşaret dillerinde seslem ağırlığı?
===
![[Pasted image 20241120014028.png]]
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]
---
TİD haraket düşmesine örnek?
===
![[Pasted image 20241120014110.png]]
[[Türk İşaret Dili Dilbilgisine Giriş]]

Anki Occlusion Anki Occlusion

---
Topluluk İşaret Dili Örnek?
===
Türk İşaret Dili [[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Köy İşaret Dili Örnek?
===
Mardin İşaret Dili
Orto Toros İşaret Dili
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Ev işaret dili örnek?
===
Kapsamlı çalışma yok
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Mardin işaret dili?
===
![[Pasted image 20241120014632.png]]
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Köy işaret dillerinin temel görünümü?
===
1. Tek bir önerme iki tümce halinde görülmekte
2. Çekimsel biçimbirimlere neredeyse hiç rastlanmamakta
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Beyindeki temel dil bölgeleri?
===
![[Pasted image 20241120015101.png]]
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]
---
Broca Afazisi temel sorun?
===
Seçme - birleştirme (konuşma dillerinden yola çıkabilirsin)
Burada da aynı hesap masaya kıyafet diyor ayı diyor, TİD de ise mesela iyi yapacak ama elini yanlış seviyeye koyuyor gibi, eklemleme problemi
[[İşaret Dilinin Genel Özellikleri ve İşaret Dili]]