id: 1698522515393
---
### Biz neden harf yerine "ses" ifadesini kullanıyoruz?
===
Çünkü Dilbiliminin çalışma alanı konuşma dilidir. [[1. HaftEa]]id: 1698522515513
---
### Neden Türkçe tam olarak yazıldığı gibi konuşulan bir dil değildir?
===
Gideceğim gibi yazılıp gidicem gibi okunur basit bir örnek olarak verilebilir.
Yine de bu Türkçenin çok büyük oranda saydam bir dil olduğu gerçeğini değiştirmez[[2. Hafta]] id: 1698522515603
---
### Dilin uzlaşımsal olması ne demek?
===
Ben "masa"ya "tasa" dediğim için ona masa demeyi bırakmayacağız, o kelime üzerine toplumcak anlaşmışız masaya masa demeye [[2. Hafta]]id: 1699013784502
---
What does competence refer to?
===
Innate underlying knowledge or capability of the native speakers about their own language
(The knowledge that enables one to speak and understand a language) (edinç) [[3. Hafta]]id: 1699013784534
---
What does "performance" refer to?
===
One's actual use of language in actual sitations (the ability to produce actual utterances) [[3. Hafta]]id: 1699013784563
---
Bir dil sisteminin insan beyninde veya zihninde nasıl çalıştığını anlamaya ve kavramaya yarayan mekanizmaya ne ad verilir?
===
Edinç denir (Competence) [[3. Hafta]]id: 1699013784589
---
Native speaker'a terimsel olarak ne diyoruz?
===
Doğal konuşucu / İdeal konuşucu [[3. Hafta]]id: 1699013784619
---
Betimleyici dilbilgisinde amaç nedir?
===
Kuralcı dilbilgisinin aksine daha "fotoğrafını çekmek"tir. *Nasıl konuşulması gerektiğini* açıklamaz, **konuşucunun nasıl dili üretip kullandığını açıklar** [[3. Hafta]]id: 1699013784660
---
Kuralcı dilbilgisi neyi savunur?
===
Dil kullanımında neyin doğru neyin yanlış olduğunu söyler. [[3. Hafta]]id: 1699013784688
---
Kuralcı dilbilgisi İng?
===
Prescriptive Grammar [[3. Hafta]]id: 1699013784718
---
Betimleyici dilbigisi İng?
===
Descriptive Grammar [[3. Hafta]]id: 1699195982574
---
Dilbilimin makro alt alanları?
===
Ses bilgisi (phonetics)
Anlambilim (semantics)
Biçimbilim (morphology)
Sözdizim (syntax)
Sözlükçe (lexicology) [[4. Hafta]]id: 1699195982611
---
Phonetics nedir?
===
Ses Bilgisi (Daha genel olan) [[4. Hafta]]id: 1699195982641
---
Anlambilim İng?
===
Semantics [[4. Hafta]]id: 1699195982674
---
Akustik sesbilgisi nelerle uğraşır?
===
Seslerin fiziksel özelliklerini inceler [[4. Hafta]]id: 1699195982705
---
İşitsel sesbilgisi nelerle uğraşır?
===
Dinleyici tarafından nasıl işitildiğini anlamakla [[4. Hafta]]- Söyleyiş sesbilgisi ?
id: 1699195982737
---
Ötümsüz sesler?
===
fstkç şhp [[4. Hafta]]id: 1699195982770
---
Ötümlü ses ne demek?
===
Ses tellerinin titremesi [[4. Hafta]]id: 1699195982802
---
Ünsüzleri nasıl sınıflandırıyoruz?
===
Ses tellerinin titreşimine göre (ötümlü ötümsüz)
Çıkış biçimleri (genizsil, patlamalı, sürtünücü)
Çıkış yerleri (çift dudaksıl, ön damak) [[4. Hafta]]id: 1699195982834
---
Ünlüleri nasıl sınıflandırıyoruz?
===
Çene açısının durumuna göre (geniş)
Dudakların biçimine göre (düz)
Dilin devinimine göre (arka damak) [[4. Hafta]]id: 1699195982866
---
Dilde anlam ayırt edici en küçük birim?
===
Sesbirim (minimal pair den hatırla) [[4. Hafta]]id: 1699195982899
---
Sesbirim tanımı?
===
Dilde anlam ayırt edici en küçük birim **s**el / **k**el / **y**el
Biçimbiriminki anlam yükleyici en küçük birim. **göz**-lük-çü
Bağımlı biçimbirim bağımsız biçimbirim gibi de hatırlayabilirsin [[4. Hafta]]id: 1699195982931
---
Türkçede sözdizim sırası nasıldır?
===
Subject Object Verb (S O B) [[4. Hafta]]====== Slaytlardan, Sözdizim1
Bu anlamda denilebilir ki, sözdizim, öbek ve tümcelerin yapısını inceleyen bir dilbilgisi bileşenidir (Dile ilişkin bilgimizi oluşturan diğer yapılar, dilbilgisinin diğer bileşenleridir. Yani dilbilgisinin diğer bileşenleri, sesbilim, sesbilgisi, biçimbilim ve anlambilimdir).
Bir dili bilmek, hangi biçimbirim birleşim ya da dizilerine sözdizimsel kurallarca izin verildiğini ve hangilerine de izin verilmediğini bilmek demektir. Sözdizimsel kurallara uyan biçimbirim dizilerine tümce ya da dilbilgisel tümce (grammatical sentence), uymayanlara da dilbilgisi dışı tümce (ungrammatical sentence) adı verilir.
- Burada hocanın verdiği örneklerin tamamı bağlamdan eksik olduğu için veya neye işaret ettiğini bilmediğimiz için sıkıntılı ya da bozuk diyoruz.
- Soru işareti de yok direk bağlamla ilgili sorular
Dilbilgisellik Nelere Bağlı Değildir?
- Okulda öğrenilene hiç bağlı değil (Okuma yazma bilmeyenler de düzgün konuşabiliyor ve edim+edinç)
- Daha önceden duymuş olmamıza bağlı değil
- Benim arka bahçedeki serçeler boş zamanlarında sigara içiyor dediğimde bu cümlenin (dilbilgisel olarak) doğru olup olmadığını bilmem için daha önce duymuş olmam gerekmiyor
- Colorless green ideas sleep furiously ([anlamlı olup olmaması değil] olay)
- Cümlenin doğruluğuna bağlı değildir, öyle olsa yalan söylemezdik
Anlambulanıklığı:
Yapısal olarak:
[Tahta kapı] tokmakları burada satılmaktadır.
Tahta [kapı tokmakları] burada satılmaktadır.
Anlamsal olarak:
- Özlem evde kaldı. Yani, ifadenin iki anlama birden geldiği bir sözdizimsel yapı söz konusudur.
-
Bir tümcenin dilbiligiselliğini native speaker i olduğumuz için biliyoruz ve benim arkabahçemdeki serçeler sigara içiyor cümlesindeki gibi tekrara dayalı değildir. (Üretkenlik + Edim/Edinç)
-
Bizim fakültede çok fazla ucube var: Fakültenin kendisi değil içindekileri dilbilgisel olarak kast ettiğini anlamamız, aynı zamanda anlam bulanıklığı (Çift anlamlılık)